Του Μιλτιάδη Παππά
Κάθε χρόνο στις 21 Φλεβάρη γιορτάζουμε την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Τα Γιάννενα τη γιορτάζουν λαμπρώς και δικαίως. Η πολιτεία πάντοτε παρούσα με την εκάστοτε κορυφαία πολιτική εκπροσώπηση: παρίσταται ο πρόεδρος της δημοκρατίας , ανώτεροι πολιτικοί αξιωματούχοι, αισθανόμενοι προφανώς και την ηθική υποχρέωση προς την εύανδρον ήπειρο και τους Ηπειρώτες. Σωστό αυτό. Γιατί το ελληνικό κράτος μετά την επιτύχει έκβαση των βαλκανικών πολέμων, χωρίς τα Γιάννενα και την ήπειρο θα ήταν «κολοβό» και αναιμικό. Διότι τυχών απώλεια της ηπείρου, θα δημιουργούσε βορειοδυτικά της αναπόφευκτα μια μεγάλη Αλβανία με μεγάλους μάλιστα ελληνικούς πληθυσμούς.
Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος άρχισε την 5η Οκτωβρίου 1912. Πρώτο το Μαυροβούνιο με 4 μεραρχίες και ακολούθησαν Σερβία και Βουλγαρία με 19 μεραρχίες έκαστη και λίγες ημέρες αργότερα προσχώρησε και η Ελλάδα με 9 μεραρχίες. Δεν έπρεπε με κανένα τρόπο η χώρα μας να χάσει την ευκαιρία, διότι Μακεδονία-Θράκη και τα νησιά του βορείου αιγαίου, καθ’ ολοκληρίαν, θα περιηρχοντο στους γείτονες που καραδοκούσαν. ( ιδίως οι βούλγαροι). Έτσι ορθώς κυβέρνηση και επιτελείο έθεσαν σε πρώτη προτεραιότητα την συγκρότηση κι ανάπτυξη του στρατού Μακεδονίας και δευτερευόντως της ηπείρου. Για το σκοπό αυτό μια μεραρχία ( η του αρχιπελάγους) με την συνδρομή του στόλου καταλαμβάνει τα νησιά του βορ. Αιγαίου( Χίος –Λέσβος -Λήμνος) και ο στόλος αποκλείει παράλληλα και τον λιμένα Θεσσαλονίκης. Οι άλλες επτά διεισδύουν μετά από επικές μάχες άλλες μέσω Ελασσόνας-Σαρανταπόρου άλλες μέσω Καβάλας που κατελήφθη νωρίτερα και προήλασαν τάχιστα μέχρι Μοναστήριο, απελευθερώνοντας όλες τις πόλεις με σύγκληση προς την Θεσσαλονίκη. Οι επιτυχίες εκπληκτικές και ραγδαίες: ύστερα από την κατάληψη της Θεσσαλονίκης η κυβέρνηση και το επιτελείο στρέφουν επειγόντως το ενδιαφέρον τους στην ήπειρο και θέτουν ως στόχο την απελευθέρωση πρώτα των Ιωαννίνων και εν συνεχεία της βορείου ηπείρου. Για την απελευθέρωση της ηπείρου απ’ τη αρχή του πολέμου διετέθη μια μόνο μεραρχία (4η) υπό τον υποστράτηγο Σαπουντζάκη, η οποία συγκροτήθει στην Άρτα. Μέχρι τότε η κατάσταση στην ήπειρο ήταν απελπιστική. Ο πληθυσμός της υφιστατο πιέσεις όχι μόνο απ’ τον τουρκικό στρατό, που ήταν στα Γιάννενα διέθετε μια πανίσχυροι στρατιά, αλλά και από ατάκτους Αλβανούς. Εναντίον τους στράφηκαν ελληνικά σώματα Ηπειρωτών και Κρητών.
Μετά την κήρυξη του πολέμου τον Οκτώβριο 1912 απ’ την Άρτα ο στρατηγός Σαπουτζάκης εισέβαλε στην πεδιάδα βορείως του Αράχθου, εξουδετερώνοντας ταχύτατα την τουρκική αντίσταση, απελευθέρωσε την περιοχή. εν συνεχεία μετά σκληρές μάχες την Φιλιππιάδα και προχωρεί ακάθεκτος για τα Ιωάννινα. Όπως ήταν φυσικό καθηλώθηκε στις υπώρειες της Κανέτας, δεξιά και αριστερά της οποίας, σε υψώματα και ορεινούς όγκους ήσαν οχυρωμένες προφυλακές της φρουράς του Μπιζανίου, πολύ υπέρτερες της μεραρχίας του ( συντριπτική υπεροχή σε μονάδες πυροβολικού, παντός τύπου, τάγματα πυροβόλων, τμήματα πεζικού με άφθονα εφόδια και πυρομαχικά. Αυτές τις δυνάμεις εκτίμησε ότι δεν μπορούσε να νικήσει. Για το λόγο αυτό ο στρατηγός Σαπουντζάκης δεν επιχείρησε επίθεση κατά μέτωπο κατάληψης των φρουρίων (μικρού και μεγάλου Μπιζανίου). Πώς να το τολμήσει με μια μεραρχία ελλιπώς εξοπλισμένη, όταν το Μπιζάνι και οι πέριξ οχυρώσεις Μανωλιάσα, Αυγό, Καστρίτσα-Δρίτσες το υπερασπίζονταν μια ολόκληρη στρατιά 40.000. Αν ηττάτο και αποδεκατίζονταν πόσο ποιο ολέθριες θα ήσαν οι συνέπειες; Κακώς εξεδηλωθει δυσμένεια εναντίον του και τελικά αντικατεστάθη. Και ο πλέον δύσπιστος κριτικός θα δικαίωνε εκ των υστέρων το δισταγμό του αυτόν.
Συνεχίζεται...
Κάθε χρόνο στις 21 Φλεβάρη γιορτάζουμε την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Τα Γιάννενα τη γιορτάζουν λαμπρώς και δικαίως. Η πολιτεία πάντοτε παρούσα με την εκάστοτε κορυφαία πολιτική εκπροσώπηση: παρίσταται ο πρόεδρος της δημοκρατίας , ανώτεροι πολιτικοί αξιωματούχοι, αισθανόμενοι προφανώς και την ηθική υποχρέωση προς την εύανδρον ήπειρο και τους Ηπειρώτες. Σωστό αυτό. Γιατί το ελληνικό κράτος μετά την επιτύχει έκβαση των βαλκανικών πολέμων, χωρίς τα Γιάννενα και την ήπειρο θα ήταν «κολοβό» και αναιμικό. Διότι τυχών απώλεια της ηπείρου, θα δημιουργούσε βορειοδυτικά της αναπόφευκτα μια μεγάλη Αλβανία με μεγάλους μάλιστα ελληνικούς πληθυσμούς.
Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος άρχισε την 5η Οκτωβρίου 1912. Πρώτο το Μαυροβούνιο με 4 μεραρχίες και ακολούθησαν Σερβία και Βουλγαρία με 19 μεραρχίες έκαστη και λίγες ημέρες αργότερα προσχώρησε και η Ελλάδα με 9 μεραρχίες. Δεν έπρεπε με κανένα τρόπο η χώρα μας να χάσει την ευκαιρία, διότι Μακεδονία-Θράκη και τα νησιά του βορείου αιγαίου, καθ’ ολοκληρίαν, θα περιηρχοντο στους γείτονες που καραδοκούσαν. ( ιδίως οι βούλγαροι). Έτσι ορθώς κυβέρνηση και επιτελείο έθεσαν σε πρώτη προτεραιότητα την συγκρότηση κι ανάπτυξη του στρατού Μακεδονίας και δευτερευόντως της ηπείρου. Για το σκοπό αυτό μια μεραρχία ( η του αρχιπελάγους) με την συνδρομή του στόλου καταλαμβάνει τα νησιά του βορ. Αιγαίου( Χίος –Λέσβος -Λήμνος) και ο στόλος αποκλείει παράλληλα και τον λιμένα Θεσσαλονίκης. Οι άλλες επτά διεισδύουν μετά από επικές μάχες άλλες μέσω Ελασσόνας-Σαρανταπόρου άλλες μέσω Καβάλας που κατελήφθη νωρίτερα και προήλασαν τάχιστα μέχρι Μοναστήριο, απελευθερώνοντας όλες τις πόλεις με σύγκληση προς την Θεσσαλονίκη. Οι επιτυχίες εκπληκτικές και ραγδαίες: ύστερα από την κατάληψη της Θεσσαλονίκης η κυβέρνηση και το επιτελείο στρέφουν επειγόντως το ενδιαφέρον τους στην ήπειρο και θέτουν ως στόχο την απελευθέρωση πρώτα των Ιωαννίνων και εν συνεχεία της βορείου ηπείρου. Για την απελευθέρωση της ηπείρου απ’ τη αρχή του πολέμου διετέθη μια μόνο μεραρχία (4η) υπό τον υποστράτηγο Σαπουντζάκη, η οποία συγκροτήθει στην Άρτα. Μέχρι τότε η κατάσταση στην ήπειρο ήταν απελπιστική. Ο πληθυσμός της υφιστατο πιέσεις όχι μόνο απ’ τον τουρκικό στρατό, που ήταν στα Γιάννενα διέθετε μια πανίσχυροι στρατιά, αλλά και από ατάκτους Αλβανούς. Εναντίον τους στράφηκαν ελληνικά σώματα Ηπειρωτών και Κρητών.
Μετά την κήρυξη του πολέμου τον Οκτώβριο 1912 απ’ την Άρτα ο στρατηγός Σαπουτζάκης εισέβαλε στην πεδιάδα βορείως του Αράχθου, εξουδετερώνοντας ταχύτατα την τουρκική αντίσταση, απελευθέρωσε την περιοχή. εν συνεχεία μετά σκληρές μάχες την Φιλιππιάδα και προχωρεί ακάθεκτος για τα Ιωάννινα. Όπως ήταν φυσικό καθηλώθηκε στις υπώρειες της Κανέτας, δεξιά και αριστερά της οποίας, σε υψώματα και ορεινούς όγκους ήσαν οχυρωμένες προφυλακές της φρουράς του Μπιζανίου, πολύ υπέρτερες της μεραρχίας του ( συντριπτική υπεροχή σε μονάδες πυροβολικού, παντός τύπου, τάγματα πυροβόλων, τμήματα πεζικού με άφθονα εφόδια και πυρομαχικά. Αυτές τις δυνάμεις εκτίμησε ότι δεν μπορούσε να νικήσει. Για το λόγο αυτό ο στρατηγός Σαπουντζάκης δεν επιχείρησε επίθεση κατά μέτωπο κατάληψης των φρουρίων (μικρού και μεγάλου Μπιζανίου). Πώς να το τολμήσει με μια μεραρχία ελλιπώς εξοπλισμένη, όταν το Μπιζάνι και οι πέριξ οχυρώσεις Μανωλιάσα, Αυγό, Καστρίτσα-Δρίτσες το υπερασπίζονταν μια ολόκληρη στρατιά 40.000. Αν ηττάτο και αποδεκατίζονταν πόσο ποιο ολέθριες θα ήσαν οι συνέπειες; Κακώς εξεδηλωθει δυσμένεια εναντίον του και τελικά αντικατεστάθη. Και ο πλέον δύσπιστος κριτικός θα δικαίωνε εκ των υστέρων το δισταγμό του αυτόν.
Συνεχίζεται...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου